Amaç: MADDE 1
(1) Bu yönerge Ardahan Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığına bağlı merkez kütüphanesi ile birim kütüphanelerinin örgütlenme, görev ve çalışma esaslarını belirler.
📚 BİRİNCİ BÖLÜM: GENEL HÜKÜMLER
Kapsam: MADDE 2
(1) Bu yönerge Ardahan Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığına bağlı merkez kütüphanesi ile birim kütüphanelerine ilişkin hükümleri kapsar.
Tanımlar: MADDE 4
- a) Üniversite:
- Ardahan Üniversitesi’ni.
- c) Daire Başkanlığı:
- Ardahan Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığını.
- f) Kullanıcı:
- Kütüphaneden yararlanan akademik ve idari personel ile öğrenci ve diğer araştırmacıları.
- g) Materyal:
- Kütüphanede kullanılabilir her türlü bilgi kaynağını ifade eder.
🏛️ İKİNCİ BÖLÜM: KURULUŞ
Kuruluş Şekli: MADDE 5
(1) Üniversitedeki Kütüphane hizmetlerinin **tek bir Merkezi Kütüphane** çerçevesinde örgütlenmesi ve yürütülmesi esastır.
Merkez Yerleşke dışında Üniversiteye bağlı Fakülte, Enstitü, Yüksekokul ve Meslek Yüksek Okulları için; birim kütüphaneleri kurulabilir.
Kuruluş Amaçları: MADDE 6
Kütüphaneler şu amaçlarla kurulurlar:
- Üniversitenin eğitimi ve öğretimi doğrultusunda **araştırma faaliyetlerini desteklemek**.
- Eğitim-öğretim için gereken bilgi ve belge birikimini sağlamak.
- Bu bilgi ve belgeleri gerekli teknik işlemlerden geçirerek organizasyonunu sağlamak.
- Kullanıcıların **bilgi ihtiyacını hızlı ve doğru bir şekilde karşılamak**.
👤 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: YÖNETİM
Daire Başkanlığının Görev ve Yetkileri: MADDE 8
Daire Başkanlığı'nın (Kütüphane ve Dokümantasyon) temel görevleri şunlardır:
Personel Yönetimi
Merkez ve birim kütüphanelerinin faaliyeti için gerekli personel sayısını belirlemek, iş bölümü yapmak ve personel eğitimi için çalışmalar yapmak.
Hizmet Planlama ve Denetim
Kütüphanecilik hizmetlerini (kullanıcı hizmetleri, teknik hizmetler) planlamak, yürütmek ve denetimini gerçekleştirmek.
Teknoloji ve Gelişim
Gelişmeleri yakından takip ederek, bilgi merkezine uyarlamak ve çağın gereklerine uygun hizmet sunmak için çalışmalar yapmak.
Bütçe Hazırlığı
Başkanlığın bütçesini hazırlayarak, bağlı birimlerin ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak Rektörlüğe sunmak.
⚙️ DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: KÜTÜPHANE HİZMETLERİ
Kütüphane hizmetleri **teknik hizmetler** ve **kullanıcı hizmetleri** olmak üzere iki grup halinde düzenlenir ve yürütülür.
Teknik Hizmetler MADDE 13
Materyalin seçilmesi, sağlanması, düzenlenmesi ve kullanıcıya sunulması sürecine kadar yürütülen işlemlerin bütünüdür.
Servisler:
- Sağlama, Aksesyon ve Demirbaş Birimi: Materyal (kitap, süreli yayın vb.) seçimi, satın alma ve bağış/değişim yoluyla sağlanmasından sorumlu birim.
- Kataloglama ve Sınıflama Birimi: Materyallerin **Library of Congress Sınıflama Sistemi**'ne göre sınıflandırılması ve kataloglanarak kullanıcıya sunulmasından sorumlu birim.
- Bilgi İşlem Birimi: Tüm bilgisayar sistemini kurmak, arızaları gidermek, kütüphane otomasyon programının işletimini sağlamak ve web sitesinin güncelliğini organize etmek.
Kullanıcı Hizmetleri MADDE 14
Kullanıcıların kütüphane ve bilgi kaynaklarından en verimli şekilde yararlanmalarını sağlayan hizmetlerin tanıtılmasına ve eğitimlerine (seminer, oryantasyon vb.) yönelik hizmetlerdir.
Birimler:
- Danışma/Referans Birimi: Koleksiyon kullanımını tanıtmak, araştırmacılar için bibliyografik taramalar yapmak ve enformasyon hizmetlerini yürütmek.
- Ödünç Verme Birimi: Ödünç vermeye konu olan materyallerin kütüphane içi ve dışı dolaşımını sağlayarak denetlemek.
- Rezerv Birimi: Öğretim üyelerinden gelen istek veya yönetim kararı ile tespit edilen yayınların (ders kitapları, notları vb.) belli bir süre içinde hizmete sunulduğu birim.
📖 BEŞİNCİ BÖLÜM: KÜTÜPHANELERDEN YARARLANMA
Ödünç Alma Kuralları: MADDE 15, 17, 19, 20
Yalnızca Ardahan Üniversitesi **akademik/idari personeli** ile **öğrenciler** kütüphaneye üye olmak zorundadır ve ödünç yayın alabilirler.
⛔ **ÖNEMLİ KURALLAR:**
- Başka bir kullanıcıya ait kimlik kartı ile yayın ödünç alınamaz ve alınan yayınlar başka kişilere devredilemez.
- Kütüphanedeki materyaller izin alınmadan kütüphane dışına çıkarılamaz. İzinsiz çıkarmaya teşebbüs edenler hakkında yasal işlem yapılır.
- Ardahan Üniversitesi dışındaki kullanıcılar ödünç yayın alamazlar; ancak, kütüphane kaynaklarından kütüphane içinde yararlanabilirler.
Ödünç Verilemeyecek Materyaller: MADDE 21
Aşağıdaki kütüphane materyalleri dışarıya ödünç verilemez. Bu materyallerden yalnızca **kütüphane içinde** yararlanılabilir.
- Danışma kaynakları (Sözlük, ansiklopedi vb.).
- Elektronik ortamda kayıtlı tezler.
- Görsel-işitsel araçlar.
- Rezerve kitaplar.
- Ciltlenmemiş süreli yayınlar ile bunların son sayıları.
- Müzik notaları, atlas, harita ve slâytlar.
- Koleksiyon parçaları, heykel, sanatsal v.b. materyaller.
- Yazma ve nadir basma eserler.
- Daire Başkanlığı tarafından kütüphane dışına çıkarılmasında sakınca bulunan diğer materyaller.
Ödünç Alma Limitleri: MADDE 22
| Kullanıcı Grubu | Ödünç Alınabilecek Kitap Sayısı (En Çok) | Ödünç Süresi | Uzatma Hakkı (Başka istek yoksa) |
|---|---|---|---|
| Öğretim Üye ve Elemanları | 6 Kitap | 30 Gün | En çok 2 Kez |
| Yüksek Lisans ve Doktora Öğrencileri | 6 Kitap | 30 Gün | |
| Ön Lisans ve Lisans Öğrencileri / İdari Personel | 3 Kitap | 20 Gün |
Gününde İade Edilmeyen Materyaller ve Yükümlülükler: MADDE 26, 27
Ödünç aldığı materyali süresi sonunda iade etmeyen kişi, Daire Başkanlığı tarafından belirlenip Rektörlükçe onaylanan gecikme cezasını ödemekle yükümlüdür.
Gecikme Süreci:
1. Gün:
Gecikme cezası uygulanır. Ceza ödenene ve materyal iade edilene kadar başka materyal ödünç verilmez.
40 Günü Aşması Halinde:
İlgili kişi yazıyla uyarılır ve 15 gün içinde iade istenir. Bu süre sonunda iade yapılmazsa **kaybedilmiş işlemi uygulanır**.
Yıpratma ve Kayıp Durumu:
Yıpratılan veya kaybedilen materyal öncelikle **piyasadan aynen temin ettirilir**. Bu mümkün olmazsa, Değer Takdir Komisyonu'nun belirlediği miktar ilgiliden tahsil edilir.
➕ ALTINCI BÖLÜM: KOLEKSİYON GELİŞTİRME POLİTİKASI
Genel Koleksiyon Politikası: MADDE 32
Koleksiyon politikası; koleksiyon geliştirme, yenileme ve koleksiyonun genişletilmesi olarak özetlenebilir. Politika, üniversitenin **eğitim, öğretim, araştırma alanları ve kültürel ihtiyaçları** doğrultusunda belirlenir.
Kaynak Seçimi Ölçütleri: MADDE 33
Satın alma veya bağış yoluyla koleksiyona girecek tüm kaynaklar, üniversitenin genel eğitim hedefine ve amaçlarına açıkça uygun olmalıdır.
- Konu ve dil olarak Üniversitenin programlarına uygunluluğu.
- Halen koleksiyonda o alandaki kaynaklara uygunluluğu.
- Yazar veya yayına hazırlayanın önemi ve statüsü.
- Kaynağın maliyeti.
- Üniversite üyelerinin önerileri.
Bağış Politikası ve Kabul Şartları: MADDE 34, 35
Bağışlar, Daire Başkanı'nın oluşturduğu **3 kişilik "Materyal Seçme Komisyonu"** tarafından değerlendirilerek kabul edilir.
Kabul Edilmeyecek Yayınlar (Örnekler):
- Güncelliğini ve bilimsel özelliğini yitirmemiş yayınlar dışında kalanlar.
- Gazetelerin promosyon olarak verdiği ve kalite/içerik açısından değişiklik gösteren yayınlar.
- Fiziksel açıdan temiz kullanılmamış, sayfaları eksik, kaşelenmiş, notlar yazılmış, çizilmiş yayınlar.
- İçerik açısından insanları yönlendirici siyasi vb. propaganda içeren yayınlar.
- İlköğretim, lise ders kitapları, teksir, ders notları, fotokopi ile çoğaltılmış materyaller.
Bağış yapan kişiler; yaptıkları bağışlarla ilgili herhangi bir hak ve istekte bulunamazlar.